Post by MaDriDisM on Apr 14, 2007 15:11:30 GMT 2
Ç ÊÁÔÁËÁÍÉÊÇ ÅÊÓÔÑÁÔÅÉÁ ÊÁÔÁ ÔÇÓ ÅËËÁÄÁÓ ÔÏÕ 14ïõ ÁÉÙÍÁ
Ôá ôåëåõôáßá ÷ñüíéá ïñéóìÝíïé áðü ôïõò åí ÅëëÜäé ïðáäïýò êáôáëáíéêþí áèëçôéêþí óùìáôåßùí êáé éäßùò ôçò Ìðáñôóåëüíá Ý÷ïõí åðéäïèåß óå ìéá åêôåôáìÝíç êáé Üíåõ ðñïçãïõìÝíïõ «êáôáëáíïëáãíåßá». Óôçí ðñïóðÜèåéÜ ôïõò íá äçìéïõñãÞóïõí ïðáäïýò ôùí áèëçôéêþí óùìáôåßùí ðïõ õðïóôçñßæïõí, ðáñïõóéÜæïõí ôïõò Êáôáëáíïýò ùò ôïí áéþíéá áäéêçìÝíï ëáü, ðïõ åßíáé ðñïáóðéóôÞò ôçò äçìïêñáôßáò êáé ôçò åëåõèåñßáò. Åßíáé ðñáãìáôéêÜ ðïëý Ýîõðíï íá êÜíåéò åðßêëçóç óôá äßêáéá êáé äçìïêñáôéêÜ áéóèÞìáôá ôïõ êÜèå áíèñþðïõ, þóôå íá ôïí êÜíåéò ïðáäü ìéáò èåùñßáò Þ ìéáò ïìÜäáò. Åìåßò èåùñïýìå üôé ç óõæÞôçóç ìå ïðáäïýò Üëëùí áèëçôéêþí óùìáôåßùí èá ðñÝðåé íá ðåñéïñßæåôáé óôá áèëçôéêÜ, áëëÜ áðü ôç óôéãìÞ ðïõ óõóôçìáôéêÜ êáé ìåèïäéêÜ ðñïùèåßôáé ç ðñïðáãÜíäá ôùí åèíéêéóôþí Êáôáëáíþí áðü ôïõò åí ëüãù ïðáäïýò óôçí ÅëëÜäá, äåí ìðïñïýìå íá ìåßíïõìå áðáèåßò. Ï ëüãïò ðïõ áíáöÝñïõìå ôá ðáñáêÜôù ãåãïíüôá äåí åßíáé äéüôé ìéóïýìå ôïõò Êáôáëáíïýò Þ äéüôé èÝëïõìå íá êÜíïõìå Üëëïõò íá ôïõò ìéóÞóïõí. ÁðëÜ äéüôé èåùñïýìå áðáñÜäåêôï êáé åðéêßíäõíï íá áíáìåôáäßäåôáé áðü ôá óõãêåêñéìÝíá êÝíôñá óôçí ÅëëÜäá ç ðñïðáãÜíäá ôùí åèíéêéóôþí Êáôáëáíþí, åíüò ëáïý óôïí ïðïßï ü÷é ìüíï äåí ïöåßëïõìå ôï ðáñáìéêñü, áëëÜ áðåíáíôßáò ìáò ïöåßëåé êáé ìéá ìåãÜëç óõããíþìç.
Êáô’ áñ÷Þí èá ðñÝðåé íá ôïíßóïõìå üôé ïé üðïéåò äéáöïñÝò Êáôáëáíþí-Éóðáíþí äåí ìáò áöïñïýí, ãéá ôïí áðëïýóôáôï ëüãï üôé ïýôå Êáôáëáíïß åßìáóôå ïýôå Éóðáíïß, áëëÜ åßìáóôå ÅËËÇÍÅÓ. ÁðëÜ íá óçìåéþóïõìå üôé ïé äéáöïñÝò ôùí äýï áõôþí ëáþí îåêéíïýí áñêåôïýò áéþíåò ðñï ôçò åìöáíßóåùò ôïõ äéêôÜôïñá ÖñÜíêï.
Áò ðÜñïõìå ôá ðñÜãìáôá áðü ôçí áñ÷Þ.
Ïé Êáôáëáíïß óáí ëáüò åßíáé áíÜìéîç Âçóéãüôèùí, ÖñÜãêùí êáé ÉâÞñùí. Ïìéëïýí ôá êáôáëáíéêÜ, ìßá ãëþóóá ðïõ ïõóéáóôéêÜ åßíáé ìßãìá éóðáíéêþí êáé ãáëëéêþí. Ïé ¸ëëçíåò Þñèáí óå ðñþôç åðáöÞ ìáæß ôïõò ìÝóù ôïõ åìðïñßïõ ðïõ êáé ïé äýï ëáïß ìå åðéôõ÷ßá áóêïýóáí. Ç ðñþôç öïñÜ ðïõ ïé Êáôáëáíïß äéáäñáìáôßæïõí êÜðïéï ñüëï óôçí åëëçíéêÞ éóôïñßá åßíáé ôï 1204.
Ôï 1204 åßíáé Ýíá Ýôïò ôï ïðïßï êáèüñéóå ôçí ìåôÝðåéôá åîÝëéîç ôçò åëëçíéêÞò éóôïñßáò, êáèþò ôüôå óõíÝâç ç Üëùóç ôçò Êùí/ðïëçò áðü ôïõò äõôéêïýò. Óôá âéâëßá éóôïñßáò ôï ãåãïíüò áõôü åßíáé áñêåôÜ õðïâáèìéóìÝíï êáé äßäåôáé ìåãáëýôåñç âáñýôçôá óôçí äåýôåñç Üëùóç, áõôÞ áðü ôïõò Ïèùìáíïýò. Ùóôüóï ç ðñþôç Üëùóç åßíáé ðéï óçìáíôéêÞ ãéá äýï ëüãïõò. Ï ðñþôïò åßíáé üôé ç ðñþôç Üëùóç ðñïêÜëåóå ôç äéÜëõóç ôïõ Âõæáíôéíïý êñÜôïõò (åíþ êáôÜ ôç äåýôåñç ôï Âõæáíôéíü êñÜôïò Þôáí áíýðáñêôï) êáé ï äåýôåñïò åßíáé üôé êáôÜ ôçí ðñþôç Üëùóç ïé êáôáóôñïöÝò ðïõ óõíÝâçóáí óôçí Ðüëç Þôáí ìåãáëýôåñåò êáé ÷åéñüôåñåò, ïäçãþíôáò óôçí åñÞìùóç ôçò Ðüëçò (ðñéí ôï 1204 ç Ðüëç áñéèìïýóå Ýíá åêáôïììýñéï êáôïßêïõò, åíþ ìåôÜ ìüëéò åîÞíôá ÷éëéÜäåò). Óå áõôÞ ëïéðüí ôçí åêóôñáôåßá êáôÜ ôçò Êùí/ðïëçò, ãíùóôÞ êáé ùò Ä’ Óôáõñïöïñßá, óõììåôåß÷áí ìå ìéêñü áñéèìü ðëïßùí êáé ïé Êáôáëáíïß. ÁõôÞ Þôáí ç ðñþôç öïñÜ ðïõ Ýñ÷ïíôáé óôçí ÅëëÜäá ïé Êáôáëáíïß, áëëÜ ü÷é êáé ç ìüíç.
ÁñêåôÜ ÷ñüíéá ìåôÜ ôçí Üëùóç ôïõ 1204 êáé óõãêåêñéìÝíá ôïí ÓåðôÝìâñéï ôïõ 1302, Ýíá åêóôñáôåõôéêü óþìá áðïôåëïýìåíï áðü 6.000 Üíäñåò, Êáôáëáíïß êõñßùò êáé Áñáãïíïß êáôÜ äåýôåñï ëüãï, öôÜíåé óôçí Êùí/ðïëç. Áõôü ôï åêóôñáôåõôéêü óþìá, ãíùóôü ùò «ÊáôáëáíéêÞ Åôáéñåßá» Þ «compania», åß÷å åðéôý÷åé óçìáíôéêÝò íßêåò óôïí ðüëåìï Áñáãïíþí-Åíåôþí ãéá ôçí êáôÜëçøç ôçò Óéêåëßáò (ó.ó åêåßíç ôçí ðåñßïäï ç Áñáãïíßá êáé ç Êáôáëïíßá Þôáí Ýíá åíéáßï âáóßëåéï). ÌåôÜ ôçí êáôÜëçøç ôçò Óéêåëßáò áðü ôïõò Áñáãïíïýò ôï 1302, ï çãåôçò ôçò Åôáéñåßáò Roger de Flor áðïöÜóéóå íá ðñïôåßíåé ôçí ðñïóöïñÜ óôñáôéùôéêþí õðçñåóéþí óôïí áõôïêñÜôïñá Áíäñüíéêï Â’ Ðáëáéïëüãï (ìå ôï áæçìßùôï ðÜíôá), þóôå íá ìçí ìåßíåé ôï åêóôñáôåõôéêü ôïõ óþìá óôçí Óéêåëßá üðïõ äåí åß÷å êáìßá äïõëåéÜ. Ï áõôïêñÜôïñáò ðåñéêõêëùìÝíïò áðü ôïõò Ïèùìáíïýò êáé áíÞìðïñïò íá ôïõò áíôéìåôùðßóåé äÝ÷ôçêå ôçí ðñïóöïñÜ êáé ôïõò ðñïóÝëáâå. ¸ôóé ëïéðüí Ýöôáóáí óôçí Êùí/ðïëç ìå 36 ðëïßá êáé áöïý ðñþôá óôáìÜôçóáí óôçí ÊÝñêõñá, ôçí ïðïßá êáé ëÞóôåõóáí. ¼ôáí åãêáôáóôÜèçêáí óôçí Êùí/ðïëç êáé áöïý ðñïðëçñþèçêáí 4 ìéóèïß ôïõò, ïé Êáôáëáíïß åß÷áí ðñïóôñéâÝò ìå ôïõò ÃåíïâÝæïõò ôïõ ÃáëáôÜ. ¸ôóé êñßèçêå óêüðéìç ç áíá÷þñçóç ôïõò ãéá ôç Ì. Áóßá. Ôïí ÉáíïõÜñéï ôïõ 1303 åãêáèßóôáíôáé óôçí Êýæéêï ôçò Ì. Áóßáò. Åêåß äçìéïýñãçóáí ðñïâëÞìáôá óôïõò êáôïßêïõò ëüãù ëçóôåéþí êáé âéáóìþí ãõíáéêþí ðïõ ðñïêÜëåóáí. ¸ôóé åðéóðåýóèçêå ç áíá÷þñçóÞ ôïõò êáé áðü åêåß êáé ôçí Üíïéîç ôïõ 1303 Üñ÷éóáí ôéò ðïëåìéêÝò åðé÷åéñÞóåéò êáôÜ ôùí Ôïýñêùí. ÐÝôõ÷áí óçìáíôéêÝò íßêåò êáé óõíÝâáëáí óôçí áðåëåõèÝñùóç ðüëåùí, üðùò ç ÖéëáäÝëöåéá, ôï Íõìöáßï, ç ¸öåóïò ê.á.
Ðáñüëç üìùò ôçí õøçëÞ áìïéâÞ ôïõò áðü ôïí áõôïêñÜôïñá áðáéôïýóáí áìïéâÝò êáé áðü ôïõò êáôïßêïõò ôùí ðåñéï÷þí ðïõ õðåñáóðßæïíôáí. ¸ôóé ïé êÜôïéêïé ôçò Ìáãíçóßáò (ó.ó. ðüëç ôçò Ì. Áóßáò êïíôÜ óôç Óìýñíç) áíôÝäñáóáí Ýíôïíá êáé åêäßùîáí ôïõò Êáôáëáíïýò èåùñþíôáò ôïõò ùò å÷èñïýò. Ï Roger de Flor Ýèåóå ùò õðÝñôáôï óôü÷ï ôïõ ôçí ôéìùñßá ôùí êáôïßêùí ôçò Ìáãíçóßáò êáé ôçí ðïëéüñêçóå. Ôüôå ï áõôïêñÜôïñáò ôïí êÜëåóå íá åðéóôñÝøåé óôçí ÈñÜêç ãéá ôçí áíôéìåôþðéóç ôùí ÂïõëãÜñùí. Ï ëüãïò Þôáí åêôüò áðü ôá ðñïáíáöåñèÝíôá üôé ïé Êáôáëáíïß åß÷áí äéáðñÜîåé ëçóôñéêÝò åðéäñïìÝò êáôÜ ôçò ×ßïõ, ôçò ËÝóâïõ, ôçò ËÞìíïõ êáé ôçò ÊÝáò (ç ïðïßá Þôáí åíåôéêÞ êôÞóç êáé áõôü åß÷å áíôßêôõðï óôéò ó÷Ýóåéò Âõæáíôßïõ-Åíåôþí). Åêôüò ôùí Üëëùí ï áõôïêñÜôïñáò åß÷å ìÜèåé êáé ãéá ôéò óõíáíôÞóåéò ðïõ åß÷å ï Roger de Flor ìå ôïðéêïýò Üñ÷ïíôåò ãéá ôç äçìéïõñãßá áíåîÜñôçôïõ êáôáëáíéêïý êñáôéäßïõ óôçí Ì. Áóßá.
ÓôñáôïðÝäåõóáí óôçí Êáëëßðïëç ôçò Áí. ÈñÜêçò êáé ôéò ãýñù ðåñéï÷Ýò. Ôüôå áðáßôçóáí õðÝñïãêåò áìïéâÝò ãéá ôç óõíÝ÷éóç ôïõ ðïëÝìïõ. Ï áõôïêñÜôïñáò ìç Ý÷ùí ôá áðáéôïýìåíá ÷ñÞìáôá, ôïõò Ýäùóå ðïëý ëéãüôåñá. Áõôü åß÷å óáí áðïôÝëåóìá íá êÜíïõí åðéäñïìÝò óôá ãýñù ÷ùñéÜ êáé ðüëåéò. ¸ôóé ïäçãïýìáóôå óôçí äïëïöïíßá ôïõ çãÝôç ôïõò Roger de Flor áðü êáôïßêïõò ôçò Áäñéáíïýðïëçò. Áõôü åß÷å óáí áðïôÝëåóìá ôçí óöáãÞ áðü ôïõò Êáôáëáíïýò ôùí êáôïßêùí ôçò Êáëëßðïëçò êáé ôçò Ñáéäåóôïý. Óôç óõíÝ÷åéá åðé÷åßñçóáí ôçí êáôÜëçøç ôçò Êùí/ðïëçò êáé ôçò Áäñéáíïýðïëçò, áëëÜ áðÝôõ÷áí. ¸ôóé Üñ÷éóáí íá ëçóôåýïõí, íá êáßíå, íá ãêñåìßæïõí üðïéï ÷ùñéü êáé üðïéá ðüëç âñéóêüôáí ìðñïóôÜ ôïõò. Õðïëïãßæåôáé üôé ðåñßðïõ 5.000 ÷ùñéêïß ôçò ÈñÜêçò óöáãéÜóôçêáí áðü ôïõò Êáôáëáíïýò, åíþ ðïëý ðåñéóóüôåñïé åßíáé üóïé ðùëÞèçêáí ùò äïýëïé óôçí Êáëëßðïëç, ôçí ïðïßá åß÷áí ìåôáôñÝøåé óå óêëáâïðÜæáñï.
Óôç óõíÝ÷åéá, ïé Êáôáëáíïß ðÞñáí êáé 3.000 Ôïýñêïõò ïðëßôåò êáé îåêßíçóáí ãéá ôç Ìáêåäïíßá ôï 1307, êáèþò ç ÈñÜêç åß÷å åñçìùèåß ðëÝïí êáé äåí ôïõò ðñïóÝöåñå êÝñäç. Åí ôù ìåôáîý åß÷áí êáôáöèÜóåé êáé åíéó÷ýóåéò áðü ôçí Âáñêåëþíç. Áöïý óôñáôïðÝäåõóáí óôçí ÊáóóÜíäñåéá ôçò ×áëêéäéêÞò åðé÷åßñçóáí åðáíåéëçììÝíá íá êáôáëÜâïõí ôçí Èåóóáëïíßêç áíåðéôõ÷þò. Ôç äéåôßá 1307-1309 ãíþñéóáí ôçí êáôáóôñïöéêÞ ìáíßá ôùí Êáôáëáíþí ïé êÜôïéêïé ôùí ðåñéï÷þí ãýñù áðü ôç ×áëêéäéêÞ. ÌÜëéóôá äåí óåâÜóôçêáí ïýôå ôï ¢ãéï ¼ñïò, êáèþò Ýêáøáí êáé ëåçëÜôçóáí ðïëëÝò ìïíÝò, åíþ ïé ìïíá÷ïß åß÷áí ôñïìïêñáôçèåß êáé üëá áõôÜ ìáò ôá ìáñôõñïýí ÷åéñüãñáöá ôçò åðï÷Þò áðü ôï ¢ãéï ¼ñïò. ¼ôáí åñÞìùóáí êáé áõôÝò ïé ðåñéï÷Ýò áðü ôéò åðéäñïìÝò ôïõò, êéíÞèçêáí íïôéüôåñá ðñïò ôç Èåóóáëßá.
¼ôáí âñßóêïíôáí óôçí Èåóóáëßá ôïõò ðñïóÝããéóå ï Gautier de Brienne. Ï Gautier de Brienne, ôåëåõôáßïò ãÜëëïò äïýêáò ôçò ÁèÞíáò, öéëïäïîþíôáò íá åðåêôåßíåé ôá óýíïñÜ ôïõ, ðñïóÝëáâå ôçí ÊáôáëáíéêÞ Åôáéñåßá. Ïé Êáôáëáíïß ðñÜãìáôé ôïí âïÞèçóáí íá êáôáëÜâåé ôç Ëáìßá (Æçôïýíé), ôï Óéäçñüêáóôñï, ôá ÖÜñóáëá, ôïí Áëìõñü ê.á. Êáôüðéí ôïýôùí, ï Gautier de Brienne áíçóõ÷þíôáò ãéá ôçí áóöÜëåéá ôïõ äïõêÜôïõ ôïõ, èÝëçóå íá ôïõò äéþîåé êáé Ýôóé óôáìÜôçóå íá ôïõò ðëçñþíåé. Ôüôå åêåßíïé óôñÜöçêáí åíáíôßïí ôïõ êáé óôç ìÜ÷ç ðïõ Ýãéíå óôïí Ïñ÷ïìåíü ôçò ÊùðáÀäáò ïé Êáôáëáíïß åðéêñÜôçóáí. ¸ôóé Ýãéíáí êõñßáñ÷ïé ôïõ äïõêÜôïõ ôùí Áèçíþí ôï 1311. Ôüôå ìåôïíüìáóáí ôçí ÁèÞíá óå Cetines êáé åðÝâáëáí ùò åðßóçìç ãëþóóá ôçí êáôáëáíéêÞ (ó.ó. ïýôå ïé ÖñÜãêïé äåí åß÷áí åðéâÜëëåé ôç ãëþóóá ôïõò ùò åðßóçìç ôïõ êñÜôïõò). Åðßóçò åðÝâáëáí êáé ôç íïìïèåóßá ðïõ ßó÷õå óôçí ðáôñßäá ôïõò êáé õðï÷ñÝùóáí ôïõò êáôïßêïõò ôçò ðåñéï÷Þò íá óõììåôÝ÷ïõí óôéò åðéäñïìÝò ôïõò, ïé ïðïßåò óõíå÷ßóôçêáí Ý÷ïíôáò ùò ïñìçôÞñéï ôçí ðüëç ôçò ÈÞâáò. Óôç óõíÝ÷åéá êáé ìÝ÷ñé ôï 1330, êáôÜöåñáí íá åðåêôåßíïõí ôçí êõñéáñ÷ßá ôïõò ðñïò ôçí Áñãïëßäá, ôç Öèéþôéäá, ôçí Åýâïéá êáé ôçí Öùêßäá. Åðßóçò, Ýêáíáí êáé áñêåôÝò êáôáóôñïöéêÝò åðéäñïìÝò ðñïò ôá íçóéÜ ôùí ÊõêëÜäùí, ôá ïðïßá Þôáí åßôå åíåôéêÝò åßôå öñÜãêéêåò êôÞóåéò. ÌåôÜ, ôï êáôáëáíéêü êñÜôïò ðáñïõóßáóå êÜìøç, ãéá íá ðåñÜóåé óå åíåôéêÜ ÷Ýñéá ôï 1388, ïðüôå êáé ðáýïõí íá Ý÷ïõí ôïí Ýëåã÷ï ôçò ðåñéï÷Þò ïé Êáôáëáíïß. Óôç óõíÝ÷åéá óõíáíôïýìå áðïóðáóìáôéêÝò áíáöïñÝò ãéá óõììåôï÷Þ Êáôáëáíþí ìéóèïöüñùí óôçí Üìõíá åëëçíéêþí ðüëåùí êáé áñãüôåñá ìå ôçí åðéêñÜôçóç ôùí Ïèùìáíþí óôçí ðåñéï÷Þ óôáìáôÜ ç ïðïéáäÞðïôå áíáöïñÜ óå áõôïýò.
ÁõôÞ ëïéðüí Þôáí ç äñÜóç ôùí êáôÜ ôá Üëëá «äçìïêñáôéêþí» Êáôáëáíþí óôçí ÅëëÜäá. Ìðïñåß óôïõò ðåñéóóüôåñïõò ¸ëëçíåò áõôÞ ç ðåñßïäïò íá åßíáé ðáíôåëþò Üãíùóôç, ùóôüóï óôï åîùôåñéêü åßíáé ðïëý ãíùóôÞ (ëüãù ôùí ðñïóôñéâþí ðïõ åß÷áí ïé Éôáëïß ìå ôïõò Êáôáëáíïýò) êáé ìÜëéóôá èåùñåßôáé áðü ðïëëïýò îÝíïõò éóôïñéêïýò ùò «êáôáëáíéêÞ óôáõñïöïñßá». Óßãïõñá ç áðüöáóç ôçò êáôáëáíéêÞò êõâÝñíçóçò íá óõììåôÜó÷åé óôçí ÷ñçìáôïäüôçóç ôçò êáôáóêåõÞò åíüò ìíçìåßïõ óôç ìïíÞ Âáôïðåäßïõ ôïõ Áãßïõ ¼ñïõò åßíáé ìéá èåôéêÞ êßíçóç Ýóôù êáé ìå êáèõóôÝñçóç 700 åôþí. Ùóôüóï áêüìá äåí Ý÷åé åêöñáóôåß êáìßá óõããíþìç åðéóÞìùò áðü ôïõò Êáôáëáíïýò ðñïò ôçí ÅëëÜäá, åíþ êáé ïé åèíéêéóôÝò Êáôáëáíïß Ý÷ïõí íá ëÝíå ìå êáìÜñé ãéá ôçí åêóôñáôåßá ôùí ðñïãüíùí ôïõò óôçí ÅëëÜäá. Ôçí ðáñïõóßá ôùí Êáôáëáíþí áðïäåéêíýïõí êáé ìåñéêÝò ëÝîåéò ðïõ ìÝ÷ñé óÞìåñá Ý÷ïõìå óôç ãëþóóá ìáò, üðùò ð.÷. ç ðáñÝá ðïõ ðñïÝñ÷åôáé áðü ôï êáôáëáíéêü parella.
¼óïé åðéèõìïýí íá äéáâÜóïõí ãéá ôá ðñïáíáöåñèÝíôá ãåãïíüôá áíáëõôéêüôåñá ìðïñïýí íá áíáæçôÞóïõí ôçí "Éóôïñßá ôïõ Åëëçíéêïý ¸èíïõò", åêäüóåéò Íßêáò, Ýíá ìíçìåéþäåò Ýñãï ôïõ êïñõöáßïõ éóôïñéêïý Êþóôá Ðáðáññçãüðïõëïõ.
ÅéäéêÜ áíáöÝñù ôï Ôüìïò 5, ÊåöÜëáéï Æ' ìå ôßôëï "Ïé ¢ããåëïé, ôÝôáñôç óôáõñïöïñßá" êáé ôï Ôüìïò 6, ÊåöÜëáéï ÓÔ' ìå ôßôëï "Ç ÊáôáëáíéêÞ Åôáéñåßá".
Åðßóçò óå üëåò ôéò êáëÝò åãêõêëïðáßäåéåò èá âñåßôå óôïé÷åßá êáé ãéá üóïõò èÝëïõí êÜôé ðéï áíáëõôéêü õðÜñ÷åé ôï Ýñãï ôïõ ÓôáìáôéÜäïõ «Ïé Êáôáëáíïß åí ôç ÁíáôïëÞ».
Ôá ôåëåõôáßá ÷ñüíéá ïñéóìÝíïé áðü ôïõò åí ÅëëÜäé ïðáäïýò êáôáëáíéêþí áèëçôéêþí óùìáôåßùí êáé éäßùò ôçò Ìðáñôóåëüíá Ý÷ïõí åðéäïèåß óå ìéá åêôåôáìÝíç êáé Üíåõ ðñïçãïõìÝíïõ «êáôáëáíïëáãíåßá». Óôçí ðñïóðÜèåéÜ ôïõò íá äçìéïõñãÞóïõí ïðáäïýò ôùí áèëçôéêþí óùìáôåßùí ðïõ õðïóôçñßæïõí, ðáñïõóéÜæïõí ôïõò Êáôáëáíïýò ùò ôïí áéþíéá áäéêçìÝíï ëáü, ðïõ åßíáé ðñïáóðéóôÞò ôçò äçìïêñáôßáò êáé ôçò åëåõèåñßáò. Åßíáé ðñáãìáôéêÜ ðïëý Ýîõðíï íá êÜíåéò åðßêëçóç óôá äßêáéá êáé äçìïêñáôéêÜ áéóèÞìáôá ôïõ êÜèå áíèñþðïõ, þóôå íá ôïí êÜíåéò ïðáäü ìéáò èåùñßáò Þ ìéáò ïìÜäáò. Åìåßò èåùñïýìå üôé ç óõæÞôçóç ìå ïðáäïýò Üëëùí áèëçôéêþí óùìáôåßùí èá ðñÝðåé íá ðåñéïñßæåôáé óôá áèëçôéêÜ, áëëÜ áðü ôç óôéãìÞ ðïõ óõóôçìáôéêÜ êáé ìåèïäéêÜ ðñïùèåßôáé ç ðñïðáãÜíäá ôùí åèíéêéóôþí Êáôáëáíþí áðü ôïõò åí ëüãù ïðáäïýò óôçí ÅëëÜäá, äåí ìðïñïýìå íá ìåßíïõìå áðáèåßò. Ï ëüãïò ðïõ áíáöÝñïõìå ôá ðáñáêÜôù ãåãïíüôá äåí åßíáé äéüôé ìéóïýìå ôïõò Êáôáëáíïýò Þ äéüôé èÝëïõìå íá êÜíïõìå Üëëïõò íá ôïõò ìéóÞóïõí. ÁðëÜ äéüôé èåùñïýìå áðáñÜäåêôï êáé åðéêßíäõíï íá áíáìåôáäßäåôáé áðü ôá óõãêåêñéìÝíá êÝíôñá óôçí ÅëëÜäá ç ðñïðáãÜíäá ôùí åèíéêéóôþí Êáôáëáíþí, åíüò ëáïý óôïí ïðïßï ü÷é ìüíï äåí ïöåßëïõìå ôï ðáñáìéêñü, áëëÜ áðåíáíôßáò ìáò ïöåßëåé êáé ìéá ìåãÜëç óõããíþìç.
Êáô’ áñ÷Þí èá ðñÝðåé íá ôïíßóïõìå üôé ïé üðïéåò äéáöïñÝò Êáôáëáíþí-Éóðáíþí äåí ìáò áöïñïýí, ãéá ôïí áðëïýóôáôï ëüãï üôé ïýôå Êáôáëáíïß åßìáóôå ïýôå Éóðáíïß, áëëÜ åßìáóôå ÅËËÇÍÅÓ. ÁðëÜ íá óçìåéþóïõìå üôé ïé äéáöïñÝò ôùí äýï áõôþí ëáþí îåêéíïýí áñêåôïýò áéþíåò ðñï ôçò åìöáíßóåùò ôïõ äéêôÜôïñá ÖñÜíêï.
Áò ðÜñïõìå ôá ðñÜãìáôá áðü ôçí áñ÷Þ.
Ïé Êáôáëáíïß óáí ëáüò åßíáé áíÜìéîç Âçóéãüôèùí, ÖñÜãêùí êáé ÉâÞñùí. Ïìéëïýí ôá êáôáëáíéêÜ, ìßá ãëþóóá ðïõ ïõóéáóôéêÜ åßíáé ìßãìá éóðáíéêþí êáé ãáëëéêþí. Ïé ¸ëëçíåò Þñèáí óå ðñþôç åðáöÞ ìáæß ôïõò ìÝóù ôïõ åìðïñßïõ ðïõ êáé ïé äýï ëáïß ìå åðéôõ÷ßá áóêïýóáí. Ç ðñþôç öïñÜ ðïõ ïé Êáôáëáíïß äéáäñáìáôßæïõí êÜðïéï ñüëï óôçí åëëçíéêÞ éóôïñßá åßíáé ôï 1204.
Ôï 1204 åßíáé Ýíá Ýôïò ôï ïðïßï êáèüñéóå ôçí ìåôÝðåéôá åîÝëéîç ôçò åëëçíéêÞò éóôïñßáò, êáèþò ôüôå óõíÝâç ç Üëùóç ôçò Êùí/ðïëçò áðü ôïõò äõôéêïýò. Óôá âéâëßá éóôïñßáò ôï ãåãïíüò áõôü åßíáé áñêåôÜ õðïâáèìéóìÝíï êáé äßäåôáé ìåãáëýôåñç âáñýôçôá óôçí äåýôåñç Üëùóç, áõôÞ áðü ôïõò Ïèùìáíïýò. Ùóôüóï ç ðñþôç Üëùóç åßíáé ðéï óçìáíôéêÞ ãéá äýï ëüãïõò. Ï ðñþôïò åßíáé üôé ç ðñþôç Üëùóç ðñïêÜëåóå ôç äéÜëõóç ôïõ Âõæáíôéíïý êñÜôïõò (åíþ êáôÜ ôç äåýôåñç ôï Âõæáíôéíü êñÜôïò Þôáí áíýðáñêôï) êáé ï äåýôåñïò åßíáé üôé êáôÜ ôçí ðñþôç Üëùóç ïé êáôáóôñïöÝò ðïõ óõíÝâçóáí óôçí Ðüëç Þôáí ìåãáëýôåñåò êáé ÷åéñüôåñåò, ïäçãþíôáò óôçí åñÞìùóç ôçò Ðüëçò (ðñéí ôï 1204 ç Ðüëç áñéèìïýóå Ýíá åêáôïììýñéï êáôïßêïõò, åíþ ìåôÜ ìüëéò åîÞíôá ÷éëéÜäåò). Óå áõôÞ ëïéðüí ôçí åêóôñáôåßá êáôÜ ôçò Êùí/ðïëçò, ãíùóôÞ êáé ùò Ä’ Óôáõñïöïñßá, óõììåôåß÷áí ìå ìéêñü áñéèìü ðëïßùí êáé ïé Êáôáëáíïß. ÁõôÞ Þôáí ç ðñþôç öïñÜ ðïõ Ýñ÷ïíôáé óôçí ÅëëÜäá ïé Êáôáëáíïß, áëëÜ ü÷é êáé ç ìüíç.
ÁñêåôÜ ÷ñüíéá ìåôÜ ôçí Üëùóç ôïõ 1204 êáé óõãêåêñéìÝíá ôïí ÓåðôÝìâñéï ôïõ 1302, Ýíá åêóôñáôåõôéêü óþìá áðïôåëïýìåíï áðü 6.000 Üíäñåò, Êáôáëáíïß êõñßùò êáé Áñáãïíïß êáôÜ äåýôåñï ëüãï, öôÜíåé óôçí Êùí/ðïëç. Áõôü ôï åêóôñáôåõôéêü óþìá, ãíùóôü ùò «ÊáôáëáíéêÞ Åôáéñåßá» Þ «compania», åß÷å åðéôý÷åé óçìáíôéêÝò íßêåò óôïí ðüëåìï Áñáãïíþí-Åíåôþí ãéá ôçí êáôÜëçøç ôçò Óéêåëßáò (ó.ó åêåßíç ôçí ðåñßïäï ç Áñáãïíßá êáé ç Êáôáëïíßá Þôáí Ýíá åíéáßï âáóßëåéï). ÌåôÜ ôçí êáôÜëçøç ôçò Óéêåëßáò áðü ôïõò Áñáãïíïýò ôï 1302, ï çãåôçò ôçò Åôáéñåßáò Roger de Flor áðïöÜóéóå íá ðñïôåßíåé ôçí ðñïóöïñÜ óôñáôéùôéêþí õðçñåóéþí óôïí áõôïêñÜôïñá Áíäñüíéêï Â’ Ðáëáéïëüãï (ìå ôï áæçìßùôï ðÜíôá), þóôå íá ìçí ìåßíåé ôï åêóôñáôåõôéêü ôïõ óþìá óôçí Óéêåëßá üðïõ äåí åß÷å êáìßá äïõëåéÜ. Ï áõôïêñÜôïñáò ðåñéêõêëùìÝíïò áðü ôïõò Ïèùìáíïýò êáé áíÞìðïñïò íá ôïõò áíôéìåôùðßóåé äÝ÷ôçêå ôçí ðñïóöïñÜ êáé ôïõò ðñïóÝëáâå. ¸ôóé ëïéðüí Ýöôáóáí óôçí Êùí/ðïëç ìå 36 ðëïßá êáé áöïý ðñþôá óôáìÜôçóáí óôçí ÊÝñêõñá, ôçí ïðïßá êáé ëÞóôåõóáí. ¼ôáí åãêáôáóôÜèçêáí óôçí Êùí/ðïëç êáé áöïý ðñïðëçñþèçêáí 4 ìéóèïß ôïõò, ïé Êáôáëáíïß åß÷áí ðñïóôñéâÝò ìå ôïõò ÃåíïâÝæïõò ôïõ ÃáëáôÜ. ¸ôóé êñßèçêå óêüðéìç ç áíá÷þñçóç ôïõò ãéá ôç Ì. Áóßá. Ôïí ÉáíïõÜñéï ôïõ 1303 åãêáèßóôáíôáé óôçí Êýæéêï ôçò Ì. Áóßáò. Åêåß äçìéïýñãçóáí ðñïâëÞìáôá óôïõò êáôïßêïõò ëüãù ëçóôåéþí êáé âéáóìþí ãõíáéêþí ðïõ ðñïêÜëåóáí. ¸ôóé åðéóðåýóèçêå ç áíá÷þñçóÞ ôïõò êáé áðü åêåß êáé ôçí Üíïéîç ôïõ 1303 Üñ÷éóáí ôéò ðïëåìéêÝò åðé÷åéñÞóåéò êáôÜ ôùí Ôïýñêùí. ÐÝôõ÷áí óçìáíôéêÝò íßêåò êáé óõíÝâáëáí óôçí áðåëåõèÝñùóç ðüëåùí, üðùò ç ÖéëáäÝëöåéá, ôï Íõìöáßï, ç ¸öåóïò ê.á.
Ðáñüëç üìùò ôçí õøçëÞ áìïéâÞ ôïõò áðü ôïí áõôïêñÜôïñá áðáéôïýóáí áìïéâÝò êáé áðü ôïõò êáôïßêïõò ôùí ðåñéï÷þí ðïõ õðåñáóðßæïíôáí. ¸ôóé ïé êÜôïéêïé ôçò Ìáãíçóßáò (ó.ó. ðüëç ôçò Ì. Áóßáò êïíôÜ óôç Óìýñíç) áíôÝäñáóáí Ýíôïíá êáé åêäßùîáí ôïõò Êáôáëáíïýò èåùñþíôáò ôïõò ùò å÷èñïýò. Ï Roger de Flor Ýèåóå ùò õðÝñôáôï óôü÷ï ôïõ ôçí ôéìùñßá ôùí êáôïßêùí ôçò Ìáãíçóßáò êáé ôçí ðïëéüñêçóå. Ôüôå ï áõôïêñÜôïñáò ôïí êÜëåóå íá åðéóôñÝøåé óôçí ÈñÜêç ãéá ôçí áíôéìåôþðéóç ôùí ÂïõëãÜñùí. Ï ëüãïò Þôáí åêôüò áðü ôá ðñïáíáöåñèÝíôá üôé ïé Êáôáëáíïß åß÷áí äéáðñÜîåé ëçóôñéêÝò åðéäñïìÝò êáôÜ ôçò ×ßïõ, ôçò ËÝóâïõ, ôçò ËÞìíïõ êáé ôçò ÊÝáò (ç ïðïßá Þôáí åíåôéêÞ êôÞóç êáé áõôü åß÷å áíôßêôõðï óôéò ó÷Ýóåéò Âõæáíôßïõ-Åíåôþí). Åêôüò ôùí Üëëùí ï áõôïêñÜôïñáò åß÷å ìÜèåé êáé ãéá ôéò óõíáíôÞóåéò ðïõ åß÷å ï Roger de Flor ìå ôïðéêïýò Üñ÷ïíôåò ãéá ôç äçìéïõñãßá áíåîÜñôçôïõ êáôáëáíéêïý êñáôéäßïõ óôçí Ì. Áóßá.
ÓôñáôïðÝäåõóáí óôçí Êáëëßðïëç ôçò Áí. ÈñÜêçò êáé ôéò ãýñù ðåñéï÷Ýò. Ôüôå áðáßôçóáí õðÝñïãêåò áìïéâÝò ãéá ôç óõíÝ÷éóç ôïõ ðïëÝìïõ. Ï áõôïêñÜôïñáò ìç Ý÷ùí ôá áðáéôïýìåíá ÷ñÞìáôá, ôïõò Ýäùóå ðïëý ëéãüôåñá. Áõôü åß÷å óáí áðïôÝëåóìá íá êÜíïõí åðéäñïìÝò óôá ãýñù ÷ùñéÜ êáé ðüëåéò. ¸ôóé ïäçãïýìáóôå óôçí äïëïöïíßá ôïõ çãÝôç ôïõò Roger de Flor áðü êáôïßêïõò ôçò Áäñéáíïýðïëçò. Áõôü åß÷å óáí áðïôÝëåóìá ôçí óöáãÞ áðü ôïõò Êáôáëáíïýò ôùí êáôïßêùí ôçò Êáëëßðïëçò êáé ôçò Ñáéäåóôïý. Óôç óõíÝ÷åéá åðé÷åßñçóáí ôçí êáôÜëçøç ôçò Êùí/ðïëçò êáé ôçò Áäñéáíïýðïëçò, áëëÜ áðÝôõ÷áí. ¸ôóé Üñ÷éóáí íá ëçóôåýïõí, íá êáßíå, íá ãêñåìßæïõí üðïéï ÷ùñéü êáé üðïéá ðüëç âñéóêüôáí ìðñïóôÜ ôïõò. Õðïëïãßæåôáé üôé ðåñßðïõ 5.000 ÷ùñéêïß ôçò ÈñÜêçò óöáãéÜóôçêáí áðü ôïõò Êáôáëáíïýò, åíþ ðïëý ðåñéóóüôåñïé åßíáé üóïé ðùëÞèçêáí ùò äïýëïé óôçí Êáëëßðïëç, ôçí ïðïßá åß÷áí ìåôáôñÝøåé óå óêëáâïðÜæáñï.
Óôç óõíÝ÷åéá, ïé Êáôáëáíïß ðÞñáí êáé 3.000 Ôïýñêïõò ïðëßôåò êáé îåêßíçóáí ãéá ôç Ìáêåäïíßá ôï 1307, êáèþò ç ÈñÜêç åß÷å åñçìùèåß ðëÝïí êáé äåí ôïõò ðñïóÝöåñå êÝñäç. Åí ôù ìåôáîý åß÷áí êáôáöèÜóåé êáé åíéó÷ýóåéò áðü ôçí Âáñêåëþíç. Áöïý óôñáôïðÝäåõóáí óôçí ÊáóóÜíäñåéá ôçò ×áëêéäéêÞò åðé÷åßñçóáí åðáíåéëçììÝíá íá êáôáëÜâïõí ôçí Èåóóáëïíßêç áíåðéôõ÷þò. Ôç äéåôßá 1307-1309 ãíþñéóáí ôçí êáôáóôñïöéêÞ ìáíßá ôùí Êáôáëáíþí ïé êÜôïéêïé ôùí ðåñéï÷þí ãýñù áðü ôç ×áëêéäéêÞ. ÌÜëéóôá äåí óåâÜóôçêáí ïýôå ôï ¢ãéï ¼ñïò, êáèþò Ýêáøáí êáé ëåçëÜôçóáí ðïëëÝò ìïíÝò, åíþ ïé ìïíá÷ïß åß÷áí ôñïìïêñáôçèåß êáé üëá áõôÜ ìáò ôá ìáñôõñïýí ÷åéñüãñáöá ôçò åðï÷Þò áðü ôï ¢ãéï ¼ñïò. ¼ôáí åñÞìùóáí êáé áõôÝò ïé ðåñéï÷Ýò áðü ôéò åðéäñïìÝò ôïõò, êéíÞèçêáí íïôéüôåñá ðñïò ôç Èåóóáëßá.
¼ôáí âñßóêïíôáí óôçí Èåóóáëßá ôïõò ðñïóÝããéóå ï Gautier de Brienne. Ï Gautier de Brienne, ôåëåõôáßïò ãÜëëïò äïýêáò ôçò ÁèÞíáò, öéëïäïîþíôáò íá åðåêôåßíåé ôá óýíïñÜ ôïõ, ðñïóÝëáâå ôçí ÊáôáëáíéêÞ Åôáéñåßá. Ïé Êáôáëáíïß ðñÜãìáôé ôïí âïÞèçóáí íá êáôáëÜâåé ôç Ëáìßá (Æçôïýíé), ôï Óéäçñüêáóôñï, ôá ÖÜñóáëá, ôïí Áëìõñü ê.á. Êáôüðéí ôïýôùí, ï Gautier de Brienne áíçóõ÷þíôáò ãéá ôçí áóöÜëåéá ôïõ äïõêÜôïõ ôïõ, èÝëçóå íá ôïõò äéþîåé êáé Ýôóé óôáìÜôçóå íá ôïõò ðëçñþíåé. Ôüôå åêåßíïé óôñÜöçêáí åíáíôßïí ôïõ êáé óôç ìÜ÷ç ðïõ Ýãéíå óôïí Ïñ÷ïìåíü ôçò ÊùðáÀäáò ïé Êáôáëáíïß åðéêñÜôçóáí. ¸ôóé Ýãéíáí êõñßáñ÷ïé ôïõ äïõêÜôïõ ôùí Áèçíþí ôï 1311. Ôüôå ìåôïíüìáóáí ôçí ÁèÞíá óå Cetines êáé åðÝâáëáí ùò åðßóçìç ãëþóóá ôçí êáôáëáíéêÞ (ó.ó. ïýôå ïé ÖñÜãêïé äåí åß÷áí åðéâÜëëåé ôç ãëþóóá ôïõò ùò åðßóçìç ôïõ êñÜôïõò). Åðßóçò åðÝâáëáí êáé ôç íïìïèåóßá ðïõ ßó÷õå óôçí ðáôñßäá ôïõò êáé õðï÷ñÝùóáí ôïõò êáôïßêïõò ôçò ðåñéï÷Þò íá óõììåôÝ÷ïõí óôéò åðéäñïìÝò ôïõò, ïé ïðïßåò óõíå÷ßóôçêáí Ý÷ïíôáò ùò ïñìçôÞñéï ôçí ðüëç ôçò ÈÞâáò. Óôç óõíÝ÷åéá êáé ìÝ÷ñé ôï 1330, êáôÜöåñáí íá åðåêôåßíïõí ôçí êõñéáñ÷ßá ôïõò ðñïò ôçí Áñãïëßäá, ôç Öèéþôéäá, ôçí Åýâïéá êáé ôçí Öùêßäá. Åðßóçò, Ýêáíáí êáé áñêåôÝò êáôáóôñïöéêÝò åðéäñïìÝò ðñïò ôá íçóéÜ ôùí ÊõêëÜäùí, ôá ïðïßá Þôáí åßôå åíåôéêÝò åßôå öñÜãêéêåò êôÞóåéò. ÌåôÜ, ôï êáôáëáíéêü êñÜôïò ðáñïõóßáóå êÜìøç, ãéá íá ðåñÜóåé óå åíåôéêÜ ÷Ýñéá ôï 1388, ïðüôå êáé ðáýïõí íá Ý÷ïõí ôïí Ýëåã÷ï ôçò ðåñéï÷Þò ïé Êáôáëáíïß. Óôç óõíÝ÷åéá óõíáíôïýìå áðïóðáóìáôéêÝò áíáöïñÝò ãéá óõììåôï÷Þ Êáôáëáíþí ìéóèïöüñùí óôçí Üìõíá åëëçíéêþí ðüëåùí êáé áñãüôåñá ìå ôçí åðéêñÜôçóç ôùí Ïèùìáíþí óôçí ðåñéï÷Þ óôáìáôÜ ç ïðïéáäÞðïôå áíáöïñÜ óå áõôïýò.
ÁõôÞ ëïéðüí Þôáí ç äñÜóç ôùí êáôÜ ôá Üëëá «äçìïêñáôéêþí» Êáôáëáíþí óôçí ÅëëÜäá. Ìðïñåß óôïõò ðåñéóóüôåñïõò ¸ëëçíåò áõôÞ ç ðåñßïäïò íá åßíáé ðáíôåëþò Üãíùóôç, ùóôüóï óôï åîùôåñéêü åßíáé ðïëý ãíùóôÞ (ëüãù ôùí ðñïóôñéâþí ðïõ åß÷áí ïé Éôáëïß ìå ôïõò Êáôáëáíïýò) êáé ìÜëéóôá èåùñåßôáé áðü ðïëëïýò îÝíïõò éóôïñéêïýò ùò «êáôáëáíéêÞ óôáõñïöïñßá». Óßãïõñá ç áðüöáóç ôçò êáôáëáíéêÞò êõâÝñíçóçò íá óõììåôÜó÷åé óôçí ÷ñçìáôïäüôçóç ôçò êáôáóêåõÞò åíüò ìíçìåßïõ óôç ìïíÞ Âáôïðåäßïõ ôïõ Áãßïõ ¼ñïõò åßíáé ìéá èåôéêÞ êßíçóç Ýóôù êáé ìå êáèõóôÝñçóç 700 åôþí. Ùóôüóï áêüìá äåí Ý÷åé åêöñáóôåß êáìßá óõããíþìç åðéóÞìùò áðü ôïõò Êáôáëáíïýò ðñïò ôçí ÅëëÜäá, åíþ êáé ïé åèíéêéóôÝò Êáôáëáíïß Ý÷ïõí íá ëÝíå ìå êáìÜñé ãéá ôçí åêóôñáôåßá ôùí ðñïãüíùí ôïõò óôçí ÅëëÜäá. Ôçí ðáñïõóßá ôùí Êáôáëáíþí áðïäåéêíýïõí êáé ìåñéêÝò ëÝîåéò ðïõ ìÝ÷ñé óÞìåñá Ý÷ïõìå óôç ãëþóóá ìáò, üðùò ð.÷. ç ðáñÝá ðïõ ðñïÝñ÷åôáé áðü ôï êáôáëáíéêü parella.
¼óïé åðéèõìïýí íá äéáâÜóïõí ãéá ôá ðñïáíáöåñèÝíôá ãåãïíüôá áíáëõôéêüôåñá ìðïñïýí íá áíáæçôÞóïõí ôçí "Éóôïñßá ôïõ Åëëçíéêïý ¸èíïõò", åêäüóåéò Íßêáò, Ýíá ìíçìåéþäåò Ýñãï ôïõ êïñõöáßïõ éóôïñéêïý Êþóôá Ðáðáññçãüðïõëïõ.
ÅéäéêÜ áíáöÝñù ôï Ôüìïò 5, ÊåöÜëáéï Æ' ìå ôßôëï "Ïé ¢ããåëïé, ôÝôáñôç óôáõñïöïñßá" êáé ôï Ôüìïò 6, ÊåöÜëáéï ÓÔ' ìå ôßôëï "Ç ÊáôáëáíéêÞ Åôáéñåßá".
Åðßóçò óå üëåò ôéò êáëÝò åãêõêëïðáßäåéåò èá âñåßôå óôïé÷åßá êáé ãéá üóïõò èÝëïõí êÜôé ðéï áíáëõôéêü õðÜñ÷åé ôï Ýñãï ôïõ ÓôáìáôéÜäïõ «Ïé Êáôáëáíïß åí ôç ÁíáôïëÞ».
